پروفیل گالوانیزه چیست؟
پروفیل گالوانیزه، همان پروفیل فولادی با پوشش روی است، در محیطهای مرطوب و خورنده، کاربرد زیادی دارد. انواع مختلفی از پروفیلها مانند پروفیل مبلی وجود دارد که تفاوتهایی با یکدیگر دارند. در نوع گالوانیزه، فرایند گالوانیزاسیون، با ایجاد یک لایه محافظ روی سطح فولاد، عمر آن را افزایش میدهد.
در واقع، لایه روی، نه تنها به عنوان یک مانع فیزیکی عمل میکند، بلکه با ایجاد یک واکنش الکتروشیمیایی، از فولاد در برابر زنگزدگی محافظت میکند. به عبارت دیگر، حتی اگر خراشی روی سطح گالوانیزه ایجاد شود، باز هم فولاد از خوردگی در امان میماند. به همین دلیل، برای استفاده در سازههای بیرونی، گلخانهها و سایر محیطهای مرطوب بسیار مناسب است.
روشهای مختلفی برای گالوانیزاسیون پروفیل وجود دارد. اما گالوانیزاسیون گرم، به دلیل ایجاد لایه ضخیمتر و مقاومتر روی، کاربرد گستردهتری دارد. در این روش، پروفیل فولادی در حمام مذاب روی غوطهور میشود. این فرآیند، لایهای یکنواخت و بادوام از روی را روی سطح فولاد ایجاد میکند.
ویژگیهای پروفیلهای گالوانیزه
پوشش روی، از فولاد در برابر عوامل مخرب محیطی محافظت میکند. این لایه، در برابر زنگزدگی، ضربه و فشار مقاوم است. به همین دلیل، ورق گالوانیزه در شرایط سخت و محیطهای مرطوب، عملکردی بسیار خوبی ارائه میدهد. شکلپذیری مناسب، یکی دیگر از ویژگیهای مهم پروفیل گالوانیزه است. این پروفیل، برخلاف فولاد معمولی، نیازی به رنگآمیزی دورهای ندارد. پوشش روی، به عنوان یک لایه محافظ دائمی، از فولاد در برابر خوردگی محافظت میکند که هزینههای نگهداری را کاهش میدهد.
همچنین، هرگونه نقص یا ایراد در پوشش روی، به راحتی قابل مشاهده است که امکان بازرسی و کنترل کیفیت را در تمامی مراحل تولید ایجاد میکند. علاوهبرآن، مقاومت در برابر حشرات موذی، یکی دیگر از ویژگیهای کمتر شناخته شده پروفیل گالوانیزه است. پوشش روی، محیطی نامناسب برای رشد و تکثیر حشرات ایجاد میکند.
انواع پروفیل گالوانیزه از نظر کاربرد
پروفیلهای گالوانیزه، بر اساس کاربرد، به چهار دسته اصلی تقسیم میشوند: سبک، سنگین، صنعتی و کشاورزی.
پروفیل گالوانیزه کشاورزی (گلخانهای): این نوع پروفیل، به دلیل مقاومت بالا در برابر رطوبت و خوردگی، در ساخت گلخانهها و سازههای کشاورزی کاربرد دارد.
پروفیل گالوانیزه صنعتی: پروفیلهای صنعتی، با استحکام و مقاومت بالا، در ساخت سازههای فلزی، تجهیزات صنعتی و ماشینآلات سنگین استفاده میشوند.
انواع پروفیلهای گالوانیزه از لحاظ روش گالوانیزاسیون
روش گالوانیزاسیون، تاثیر مستقیمی بر کیفیت و مقاومت پروفیل و ورق روغنی دارد. دو روش اصلی گالوانیزاسیون، گرم و سرد (الکترولیتی) هستند.
گالوانیزاسیون گرم: در این روش، پروفیل در حمام مذاب روی غوطهور میشود. لایه ضخیم روی ایجاد شده، مقاومت بالایی در برابر خوردگی ایجاد میکند.
گالوانیزاسیون سرد (الکترولیتی): در این روش، از جریان الکتریکی برای رسوب روی بر سطح پروفیل استفاده میشود. لایه نازک روی ایجاد شده، بیشتر برای کاربردهای داخلی و تزئینی مناسب است.
انواع پروفیل گالوانیزه بر اساس شکل مقطع
قوطی گالوانیزه: این نوع پروفیل، با مقطع مربعی یا مستطیلی، در ساخت اسکلتهای فلزی، درب و پنجره و سازههای سبک کاربرد دارد.
پروفیل گالوانیزه UH36: این پروفیل با مقطع باز، در ساخت سقفهای کاذب استفاده میشود.
پروفیل گالوانیزه L25 (نبشی گالوانیزه): این نبشی، در ساخت سقفهای کناف کاربرد دارد.
پروفیل گالوانیزه F47: این پروفیل U شکل، در سقفهای کناف استفاده میشود.
پروفیل گالوانیزه C50، C70، C100: این پروفیلهای باز، در ساخت سقفهای کاذب، پارتیشنها و دیوارهها کاربرد دارند.
پروفیل گالوانیزه U48 و U100: این پروفیلهای باز، در ساخت سقفهای کناف و سبکسازی سازهها استفاده میشوند.
کاربردهای پروفیل گالوانیزه در صنعت
کاربردهای پروفیل گالوانیزه شامل موارد زیر است:
ساختمانسازی و معماری
اسکلتهای فلزی: این پروفیل، در ساخت اسکلتهای فلزی ساختمانها، بهخصوص در مناطق مرطوب و ساحلی در کنار فولاد ساختمانی و تیرآهن، کاربرد زیادی دارد. به دلیل اینکه مقاومت در برابر زنگزدگی خوبی ارائه میدهد.
سقفهای کاذب: در ساخت انواع سقفهای کاذب، از جمله کناف، به کار میرود.
پارتیشنبندی: برای جداسازی فضاهای داخلی، از پارتیشنهای ساخته شده با پروفیل گالوانیزه استفاده میشود.
کشاورزی و گلخانهسازی
گلخانهها: در تولید و ساخت اسکلت گلخانهها نیز استفاده میشود و دلیل آن، مقاومت در برابر رطوبت و عوامل جوی است.
سازههای کشاورزی: در ساخت انبارهای نگهداری محصولات کشاورزی، سیستمهای آبیاری و سایر سازههای مرتبط با کشاورزی، کاربرد دارد.
صنعت حمل و نقل
قطعات خودرو: در تولید برخی از قطعات خودروها، از جمله شاسی و بدنه، از این پروفیل استفاده میکنند.
تریلرها: در ساخت اسکلت تریلرها و کامیونها، پروفیل گالوانیزه گزینهای مناسب است. دلیل آن وجود خصوصیت مقاومت در برابر بار و خوردگی است.
صنعت لوازم خانگی و دکوراسیون
لوازم خانگی: در تولید بدنه برخی از لوازم خانگی، از جمله یخچال و فریزر، از این پروفیل استفاده میکنند.
مبلمان فلزی: در ساخت مبلمان فلزی، بهخاطر استحکام و زیبایی که ارائه میدهد، کاربرد دارد.
قطعات دکوراتیو: در تولید قطعات دکوراتیو و تزئینی نیز استفاده میشود.
صنایع پزشکی و دندانپزشکی
تجهیزات پزشکی: در ساخت برخی از تجهیزات پزشکی، از جمله تختهای بیمارستانی و تجهیزات آزمایشگاهی، استفاده میشود.
تجهیزات دندانپزشکی: در تولید یونیتهای دندانپزشکی و سایر تجهیزات مرتبط، کاربرد دارد.
صنعت ساخت در و پنجره
در ساخت چهارچوب در و پنجرههای UPVC و فلزی نیز، از آن استفاده میکنند.
فرآیند تولید قوطی گالوانیزه
روشهای مختلفی که از طریق آن میتوان پروفیل گالوانیزه را تولید کرد عبارتند از:
گالوانیزاسیون گرم
گالوانیزاسیون گرم، یکی از روشهای اصلی تولید پروفیل گالوانیزه است. در این روش، پروفیل فولادی، پس از طی مراحل آمادهسازی، در حمام مذاب روی، غوطهور میشود. دمای این حمام، حدود 460 درجه سانتیگراد است. در اثر تماس پروفیل با روی مذاب، لایهای از روی، بر سطح آن تشکیل میشود. این لایه، پس از سرد شدن، به عنوان یک پوشش محافظ، از فولاد در برابر خوردگی محافظت میکند.
مراحل گالوانیزاسیون گرم
آمادهسازی سطح: در این مرحله، پروفیل فولادی، با استفاده از روشهای مختلف، از جمله چربیزدایی، اسیدشویی و شستشو، تمیز میشود.
غوطهوری در فلاکس: پروفیل تمیز شده، در محلول فلاکس، غوطهور میشود. فلاکس، مثل یک عامل تمیزکننده و فعالکننده سطح، عمل میکند.
غوطهوری در حمام مذاب: پروفیل آماده شده، در حمام مذاب روی، غوطهور میشود.
سرد کردن: پروفیل، گالوانیزه شده، در هوا یا آب، سرد میشود.
گالوانیزاسیون سرد (آبکاری)
گالوانیزاسیون سرد یا آبکاری، روش دیگری برای تولید پروفیل گالوانیزه است. در این روش، از جریان الکتریکی برای رسوب دادن لایه روی، بر سطح پروفیل فولادی، استفاده میشود. پروفیل فولادی، به عنوان کاتد، و فلز روی، به عنوان آند، در یک محلول الکترولیت، قرار میگیرند. با عبور جریان الکتریکی، یونهای روی، از آند به کاتد (پروفیل فولادی) منتقل شده و روی سطح آن، رسوب میکنند.
مراحل گالوانیزاسیون سرد
آمادهسازی سطح: در این مرحله، پروفیل فولادی، با استفاده از روشهای مختلف، از جمله چربیزدایی، اسیدشویی و شستشو، تمیز میشود.
آبکاری: پروفیل تمیز شده، در محلول الکترولیت، قرار میگیرد و جریان الکتریکی از آن عبور داده میشود.
شستشو و خشک کردن: پروفیل گالوانیزه شده، شستشو داده شده و خشک میشود.
تفاوت گالوانیزاسیون گرم و سرد در پروفیل
هر دو روش گالوانیزاسیون گرم و سرد، ویژگیهای خود را دارند. گالوانیزاسیون گرم، لایه ضخیمتر و مقاومتری از روی ایجاد میکند، در حالی که گالوانیزاسیون سرد، روشی اقتصادیتر و با ظاهر براقتر است. انتخاب روش مناسب، به نوع کاربرد و شرایط محیطی، بستگی دارد.
سوالات متداول
پروفیل گالوانیزه چیست؟
همان پروفیل فولادی با پوشش روی است که فرایند گالوانیزاسیون، با ایجاد یک لایه محافظ روی سطح فولاد، عمر آن را افزایش میدهد.
انواع پروفیل گالوانیزه کدامند؟
پروفیل سبک، سنگین، صنعتی و کشاورزی، گالوانیزاسیون گرم، گالوانیزاسیون سرد (الکترولیتی)، قوطی گالوانیزه، پروفیل UH36، پروفیل L25 (نبشی گالوانیزه)، پروفیل F47، پروفیل C50، C70، C100 و پروفیل U48 و U100.
کاربردهای پروفیل گالوانیزه در صنعت چیست؟
ساختمانسازی، معماری، کشاورزی، گلخانهسازی، حمل و نقل، لوازم خانگی و دکوراسیون، پزشکی، دندانپزشکی، ساخت در و پنجره و… .